Τόσα χρόνια μετά, το Πολυτεχνείο και οι συμβολισμοί του παραμένουν επίκαιροι. Γιατί; Γιατί οι Έλληνες, ανεξαρτήτως πολιτικών πεποιθήσεων επιθυμούν να ακουμπήσουν τον καημό, το παράπονο και την πίκρα τους για την κατάντια της χώρας, χωρίς να αποποιούνται των ευθυνών τους. Μικρή σημασία έχει αν πίστεψαν ή όχι σ’ αυτό και στον αγώνα εκείνων των ανθρώπων.
Μικρή σημασία έχει αν ένα κομμάτι της γενιάς της Μεταπολίτευσης γοητεύτηκε από την εξουσία και ακύρωσε στη διαδρομή της – σε βάρος του λαού – όρκους, δεσμεύσεις και οράματα.
Τώρα, οι πολίτες αναζητούν το ανακουφιστικό μαξιλάρι. Το Πολυτεχνείο μπορεί εμμέσως να προσφέρει μια ανάσα κι ας είναι η ανάσα με μάσκα οξυγόνου. Τους αρκεί. Παρακολουθώ με προσοχή τις γιορτές των ημερών στα σχολεία κι αν διακρίνω κάτι με ενδιαφέρον είναι τα βλέμματα των παιδιών που καρφώνονται στη συγκλονιστική εικόνα της κατάρρευσης της πύλης του Πολυτεχνείου. Κι έχω την αίσθηση – μπορεί να είναι απατηλή – ότι ένας άλλος σπόρος φυτρώνει στις καρδιές και στο μυαλό των νέων μας.
Προτείνω να τον παρατηρήσουμε και ει δυνατόν να του δώσουμε χώρο να μεγαλώσει, να βγει στην επιφάνεια. Είναι η δική τους σειρά πλέον να στήσουν πρώτα μέσα τους κι ύστερα έξω μικρά Πολυτεχνεία, επιχειρώντας με το δικό τους αδέξιο τρόπο να διαφυλάξουν την ελευθερία τους και να θωρακίσουν τη δοκιμαζόμενη δημοκρατία.
Βεβαίως, αν και οι συνθήκες είναι διαφορετικές φέτος, θα ειπωθούν πάλι πολλά, όπως κάθε χρόνο. Θα ακουστεί το γνωστό “‘Ημουν κι εγώ εκεί”, παρ’ ότι δεν ήταν. Εντός του Πολυτεχνείου βρέθηκαν μια χούφτα αποφασισμένοι και θαρραλλέοι άνθρωποι. Οι υπόλοιποι παρέμειναν κλειδαμπαρωμένοι σπίτια τους, φοβισμένοι ή συμβιβασμένοι με τα καθεστώτα.
Ας κάνουμε και λίγη αυτοκριτική. Πολλές φορές εκ των υστέρων λαχταράμε να κλέψουμε κάτι απ’ την αίγλη των άλλων, λες και θα ψηλώσουμε ξαφνικά. Οφείλουμε όμως να μετρήσουμε τα δικά μας λάθη, τη δική μας συμμετοχή στη μεταπολιτευτική διάβρωση της κοινωνίας μας. Κυρίως όμως θα πρέπει να παραμείνουμε θωρακισμένοι, όταν θα βρεθούν εκείνοι που με μια απαξιωτική χειρονομία θα σβήσουν όλο το “βιός” του Πολυτεχνείου. Θα πρόκειται γι αυτούς που έχουν επιλέξει τους συμψηφισμούς και επιπλέουν σαν καρυδότσουφλα στη λίμνη της συνειδησιακής σιωπής.
Ρίτσα Μασούρα
Για το μέγεθος της ημέρας θα ήθελα να παραθέσω εδώ στίχους του Τάσου Λειβαδίτη που γράφτηκαν για άλλες εποχές κι άλλες πολιτικές συντεταγμένες.
Κι όμως ηττηθήκαμε! Τί έφταιξε ; Τί μας διέφυγε ;
Πού ήταν το λάθος (…)
χιλιάδες ήττες μέσα μας αναίμαχτες, αόριστες, ασήμαντες,
σαν ένα κοπάδι ποντίκια που ροκανίζουν χρόνια στο υπόγειο
γκρεμίζοντας άξαφνα την πρόσοψη ενός σπιτιού που μέχρι χθες
υψωνόνταν γεμάτο δύναμη και φώτα
και όνειρα και χορούς -κι ανεξόφλητα χρέη.»
—
Επέλεξα τους στίχους του Λειβαδίτη γιατί στον άνθρωπο άρεσε να λέει ότι η Ποίηση μπορεί να κάνει το απίστευτο πέρασμα από το Αδύνατο στο Δυνατό και να διαβεί το χάσμα που χωρίζει το φάντασμα από το αληθινό αντικείμενο.
Πρόσωπα - Ρίτσα Μασούρα 