Δανάη Στρατηγοπούλου : Μη με αποκαλείτε ιέρεια!

Μη με αποκαλείτε «ιέρεια»

ας ερχόσουν για λίγο…. Σογιουλ, Δανάη

«Δεν θέλω να με αποκαλούν «ιέρεια των γραμμάτων και της τέχνης», έχω μπουχτίσει πλέον τα «μύθος», «θρύλος», «ιστορία». Δεν στάθηκα ποτέ στις αναδρομές στο παρελθόν. Θέλω να με ρωτάνε τι κάνω αυτή τη στιγμή, τι σκοπούς έχω…». Αυτά δήλωνε η Δανάη Στρατηγοπούλου, το 2002, στην Πόπη Μαγουλά-Γαϊτάνου, η οποία έγραψε τη βιογραφία της με τίτλο «Δανάη: το αηδόνι του έρωτα», που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Αγκυρα».

Το αηδόνι, όμως, σιώπησε για πάντα. Η Δανάη έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 96 ετών και εμείς ερχόμαστε σε δύσκολη θέση, γιατί σε αυτό το αποχαιρετιστήριο αφιέρωμα δεν είναι εύκολο να «πειθαρχήσουμε» στην επιθυμία της και να μη χρησιμοποιήσουμε για εκείνη μεγάλα λόγια και σημαντικούς τίτλους. Γιατί η Δανάη Στρατηγοπούλου ήταν μια πραγματικά μεγάλη τραγουδίστρια, μουσικός, συγγραφέας, μια σημαντική γυναίκα.

Για τους περισσότερους η Δανάη είναι η απόλυτη ερμηνεύτρια του Αττίκ και του Χαιρόπουλου. Δεν ήταν, όμως, μόνον αυτό. Ηταν μία τραγουδίστρια που ερμήνευσε περισσότερα από 300 τραγούδια, αρκετά σε στίχους δικούς της, όπως το θρυλικό «Τι ναι αυτό που το λένε αγάπη», είναι η πιο τραγουδισμένη και η πιο δισκογραφημένη τραγουδίστρια, η πιο «παγκόσμια» δημοσιευμένη. Η Δανάη ήταν, επίσης, μουσικός και ποιήτρια και λογοτέχνης, έκανε πολλές μεταφράσεις, ενώ διετέλεσε και καθηγήτρια της ελληνικής λαογραφίας σε Πανεπιστήμιο της Χιλής.

Γεννήθηκε το 1913 στην Αθήνα, αλλά μεγάλωσε στη Γαλλία. Εκανε για έναν χρόνο σπουδές στα οικονομικά, φοίτησε στη Σχολή Πολιτικών Επιστημών, ενώ παράλληλα έκανε και μουσικές σπουδές.

Η μοναδική βελούδινη φωνή της την έχρισε αναντικατάστατη μούσα του Αττίκ, με τον οποίο πρωτοσυναντήθηκε το 1935: «Ενώπιος ενωπίω με το ιερό τέρας! Ηταν, θυμάμαι, βλοσυρός και εγώ είχα απερίγραπτο τρακ, όπως μου συμβαίνει σε όλες τις πρεμιέρες. Είχα καταπιεί τη γλώσσα μου».

Η Δανάη είπε σημαντικά τραγούδια «Ζητάτε να σας πω», «Ας ερχόσουν για λίγο», «Τι είναι αυτό που το λένε αγάπη», «Αν σ’ αρνηθώ αγάπη μου» κ.ά., και έγινε περιζήτητη στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.

Ο τόπος, όμως, που τη μάγεψε ήταν η Χιλή. Ισως γιατί ήταν η πατρίδα του Νερούδα, του λατρεμένου της Νομπελίστα ποιητή, του οποίου ποιήματα μετέφρασε στα ελληνικά -ανάμεσά τους και το θρυλικό «Κάντο Χενεράλ»-, αλλά και ερμήνευσε. «Εξι μήνες περίμενα τον ποιητή να γυρίσει στη Χιλή», λέει η ίδια στη βιογραφία και συμπληρώνει: «Ηταν πολύ γοητευτικός, σχεδόν ερωτικός!».

Ιδιαίτερη στενή, όμως, ήταν η σχέση της και με τον Γιάννη Ρίτσο: «Ενα όνειρο ονειρεύτηκε ο ποιητικός μας αρχάγγελος (Ρίτσος) και αυτό το όνειρο πληρώνει. Το προδομένο όνειρο είχε για τα καλά διαβρώσει το υπερευαίσθητο υλικό της ψυχής του…Κι ακριβώς επειδή ήταν ονειροπόλος, έμεινε ένας ποιητής που πέθανε χωρίς να έχει γίνει ποτέ πλούσιος», έχει πει η ίδια.

Η Δανάη ήταν μια γυναίκα δυναμική και ενεργή μέχρι τα βαθιά της γεράματα. Οπως, εξάλλου, έλεγε: «Η ηλικία του κάθε ανθρώπου είναι μια εσωτερική υπόθεση. Ξέρω ότι πολλοί άνθρωποι έδωσαν ό,τι έδωσαν μέχρι τα είκοσί τους, ενώ άλλοι άρχισαν ως μεσήλικες ή ηλικιωμένοι. Δεν έχω σταματήσει να ενδιαφέρομαι για τη ζωή γύρω μου κι αυτό είναι ζωή, νομίζω…».
(Από το Εθνος)

Από το κατά καιρούς συγγραφικό της έργο ξεχωρίζουν (βιβλία, μελέτες, μεταφράσεις):

* «Τραγουδώντας» (χρονικό) 1954
* «Αντιδράσεις» (ποίηση) 1960
* «Τα υψώματα του Μάτσου Πίτσου» του Π. Νερούντα, μετάφραση 1966
* «Για ένα ζευγάρι ρόδα» (λαογραφική μελέτη) 1972
* «Ελληνίδες ηρωίδες στο δημοτικό τραγούδι» (μελέτη) 1972 και ακολουθούν από το 1973:
* «Εστραβαγάριο»
* «Είκοσι ποιήματα αγάπης κι ένα τραγούδι απελπισμένο»
* «Λάμψη και θάνατος του Χοακίμ Μουριέτα»
* «Γενικό άσμα»
* «Νύχτα του Σαββάτου» του Μπερναβέντε, μετάφραση
* «Η μάυρη βίβλος της βορειοαμερικανικής επέμβασης στη Χιλή» του Αρμάνδο Ουρίβε, μετάφραση
* «Η Χιλή θα νικήσει» του Χουάν Φοντό, μετάφραση